Chrzan to roślina od dawna znana, stosowana jako przyprawa, niezbędny składnik do kiszenia ogórków i rozmaitych warzyw, składnik sosów, dipów, marynat, twarogów, ale i roślina lecząca liczne zakażenia bakteryjne i chroniąca nas przed nowotworami. Swoje działanie zawdzięcza glukozynolatom, a zwłaszcza fitoncydom, czyli substancjom o silnym działaniu przeciwdrobnoustrojowym, skutecznym nawet w przypadku bakterii lekoopornych. Fitoncydy to naturalne antybiotyki wytwarzane przez rośliny, które działają bakteriostatycznie, bakteriobójczo, grzybobójczo, wirusobójczo i uszkadzająco strukturę wirusów.
Sok ze świeżego korzenia chrzanu zabija wiele opornych bakterii, np. Bacillus subtilis, Escherichia coli, Staphylococcus aureus, dlatego jest polecany w zakażeniach układu moczowego, skóry, oddechowego oraz pokarmowego. Dzienna dawka korzenia chrzanu w takim przypadku to 20 g, w dwóch dawkach po 10 g.
Liście chrzanu
W korzeniu i liściu chrzanu głównymi glukozynolatami są synigryna i glukonasturcyina, które po enzymatycznym rozkładzie uwalniają olejek o ostrym zapachu- izosiarkocyjanian allilu.
Glukozynolaty występujące m.in. w chrzanie ale i w warzywach kapustnych odgrywają istotną funkcję w chemoprewencji nowotworów. Produkty rozpadu glukozynolatów, czyli wspomniane izotiocyjaniany nadają roślinom kapustnym specyficzny smak i zapach, i to właśnie one gaszą podziały komórek rakowych i przyspieszają apoptozę, czyli kontrolowane obumieranie komórek z uszkodzonym DNA. Wykazano, że spożywanie warzyw kapustnych od 1 do 3 razy w tygodniu przyczynia się do zmniejszenia o około 40% ryzyka zachorowania na raka prostaty.
Świeży chrzan wybiela skórę, usuwa plamy, pobudza miejscowo krążenie krwi i hamuje rozwój bakterii i grzybów.
Zbiór: jesień lub wczesna wiosna – korzenie na zime można przechowywać przesypane piaskiem
Co zbieramy: korzeń, liście
Korzeń i liść chrzanu zawiera:
- witamina C, 0,25-0,3%
- synigryna- ok. 0,2%
- siarka, jod, żelazo, wapń, magnez
- enzymy: mirozynaza, peroksydaza
- fenyloetyl- antybakteryjny,
Liść chrzanu zawiera ponadto:
- flawonoidy: kwercetyna, kemferol i rutyna,
- kumaryny,
- kwasy fenolowe,
Wskazania:
- przeziębienie, grypa,
- infekcje bakteryjne i wirusowe,zakażenia układu moczowego, skąpomocz,
- zaburzenia trawienia i niestrawność, niedostateczna ilość żółci
- przebarwienia skóry- miejscowo,
- okłady przy nerwobólach, bólach stawów, bólach mięśni,
- zapobieganie nowotworom,
- jako przyprawa – do woli !
- W leczeniu zakażeń układu moczowo- płciowego i jelita grubego opornych na antybiotyki i sulfonamidy warto połączenie tartego chrzan z kwasem migdałowym. Na każde 10 g tartego chrzanu przypada 1 g kwasu migdałowego. Spożywać trzy takie porcje na dzień.