Drzewo kasztanowca zna chyba każdy, bo kto choć raz w życiu nie zrobił kasztanowego ludzika z jego nasion i z zapałek?
Za lecznicze działanie surowców z kasztanowca odpowiadają głównie saponiny, kumaryny i flawonoidy, a wskazaniem do ich stosowania są między innymi żylaki, zakrzepowe zapalenie żył, pajączki, krwiaki, trądzik różowaty, obrzęki, hemoroidy, stany zapalne gałki ocznej i spojówek, stany zapalne nerek, kamica moczowa, krwotoki z nosa.
Surowcem lecznicznym kasztanowca są pączki, kora, liście, kwiat, nasiona i owoc. Wszystkie te surowce zawierają flawonoidy, kumaryny, saponiny, garbniki, sole mineralne, kwasy organiczne i karotenoidy, różnią się ich zawartością, dlatego wskazania do stosowania różnych cześci tego drzewa się różnią. I już na początku warto zapamiętać, że liście i kwiaty kasztanowca nieco zwiększają krzepliwość krwi, natomiast pączki, owoc, nasiona kasztanowca zapobiegają powstawaniu zakrzepów.
Owoc kasztanowca z widocznymi nasionami
Zbiór:
pąki- kwiecień,
kwiat- maj,
liście – maj/czerwiec
nasiona, owoce – październik
kora- luty-początek kwietnia,
Co zbieramy: pąki, kwiaty, liście, nasiona i owoce, rzadziej kora
Pąki zbieramy gdy są jeszcze zamknięte, ale można też zbierać je gdy są już w fazie otwierania. Należy je wysuszyć w otwartym piekarniku, w około 40 stopniach i wysuszone rozdrobnić. Liście zbieramy w początkowej fazie kwitnienia i podczas kwitnienia, suszymy w ciemnym pomieszczeniu i tak też przechowujemy ze względu na obecnośc światłoczułych fitochinonów (witamina K). Całe kwiaty zbieramy gdy są otwarte, a owoce gdy opadną. Korę zbiera się od lutego do kwitenia. Liście, kwiaty, pączki suszymy w 40 stopniach, nasiona i korę do 60 stopni, a po wysuszeniu mielimy.
Escyna należy do grupy saponin triterpenowych i nie jest to jedna substancja, jest to mieszanina diacylowych glikozydów triterpenowych. Najwięcej escyny znajduje się w nasionach, mają one właściwości przeciwwysiękowe, zmniejszające przepuszczalność ścian naczyń krwionośnych, zwiększające ich elastyczność, przeciwobrzękowe, przeciwzakrzepowe, przeciwzapalne i wzmacniające odporność naczyń krwionośnych, zwiększa napięcie żył, poprawia krążenie obwodowe. W obrocie dostępna jest spora liczba preparatów gotowych, sporządzonych z nasion kasztanowca, do stosowania doustnego i miejscowego, np.: Esceven, Venastat, Sapoven, Venescin czy popularny Hemorol, ale samodzielne wykonanie wyciągu z nasion również w warunkach domowych jest możliwe i wcale nie tak bardzo skomplikowane.
Podobne działanie mają kwiaty i kora, choć escyny jest znacznie mniej, a obficiej występują kumaryny: eskulina i fraxynę, które usprawniają krążenie krwi w skórze, w mózgu i kończynach.
Wyciągi z liści i kwiatów wzmacniają oraz uszczelniają naczynia krwionośne, pobudzają regenerację tkanek, np. gojenie ran. Wykazują silne właściwości przeciwzapalne, dlatego warto wykorzystywać je w kosmetyce i dermatologii. Osobiście uwielbiam okłady z naparu zrobionego z liści, kojące moją wiecznie zaczerwienioną twarz.
Kwiat i liście kasztanowca
Liście, kwiaty i pączki zawierają:|
- kumaryny: eskulina, fraksyna,
- żywica bogata w terpeny,
- fitochinon (witamina K),
- flawonoidy: kwercetyna, kwercytryna, kemferol, rutyna, astragalina,
- garbniki,
- alantoina, kwas alantoinowy,
- saponiny: gł. escyna
Kora, nasiona, owoce zawierają:
- saponiny 3-6%, w tym escyna
- nasiona i owoce powyżej 4%, nawet 13%,
- garbniki,
- kumarynowce (do 5%): eskulina, fraksyna, skopoletyna,
- flawonoidy: kwercetyna, kemferol, kwercytryna,
- kwasy organiczne: octowy, masłowy, izomasłowy, tyglinowy, angelikowy, glukuronowy, kumarowy,
- flawony 0,15%.
Wskazania do stosowania kory, nasion, owocu i pączków:
- żylaki, zakrzepowe zapalenie żył (z wyjątkiem liści),
- pajączki,
- trądzik różowaty,
- dermatoza okołoustna,
- zastoje krwi i limfy (z wyjątkiem liści),
- obrzęki,
- reumatyzm,
- hemoroidy,
- stany zapalne przewodu pokarmowego,
- krwawe wybroczyny na siatkówce oka, stany zapalne gałki ocznej i spojówek (wewnętrznie i w formie okładów)
- krwiomocz, zapalenie nerek, kamica moczowa,
- nadmierne krwawienia miesiączkowe,
- krwotoki z nosa,
- choroby wątroby,
- choroby zakaźne,
Działanie preparatów z liści i kwiatów:
- w niestrawności wynikającej z niedoboru śliny, soku żołądkowego, trzustkowego,
- zwiększenie wydzielania żółci,
- moczopędne,
- przeciwzapalne,
- przeciwobrzękowe,
- uszczelniają i wzmacniają naczyńka krwionośne,
- zwiększają krzepliwość krwi, zapobiegają powstawaniu krwotoków i krwawych wylewów podskórnych,
- likwidują krwotoki maciczne i upławy,
- regulują wypróżnienia,
PRZETWORY Z KASZTANOWCA ( o przetworach i preparatach z roślin więcej TU):
Intrakt z nasion: Zmielone owoce lub całe nasiona ( wraz z zielona otoczką) zalewamy alkoholem 40% o temp 60 stopni w stosunku 1 część nasion na 5 części alkoholu. Dla celów kosmetycznych lub do kremów lub maści użyjmy proporcji 1:3.
Pijemy 2 razy dziennie po 10 ml lub raz dziennie 40 ml przez 3 do 6 miesięcy. Taki intrakt można stosować też zewnętrznie do nacierania.
Wyciąg z nasion nada się do leczenia obrzęków pooperacyjnych, pourazowych, zaburzeń krążenia żylnego kończyn i mózgu, żylaków kończyn i odbytu, po udarze, w stanach zapalnych żył, w zakrzepach i profilaktyce zakrzepów, po zawałach.
Intrakt z kwiatów: 100 g świeżych kwiatów zalewamy 500 g gorącego wina wytrawnego, pozostawiamy na kilkanaście dni, odcedzamy, intrakt pijemy 2x dziennie po 15 ml lub raz dziennie 40 ml.
Napar z kwiatów: 1 łyżka kwiatów na 1 szklankę wrzątku, pijemy 2 razy dziennie szklankę przez 4 tygodnie.
Preparaty z kwiatów (w/w intrakt i napar) są obfite we flawonoidy, zatem są przeciwzapalne, uzczelniają i wzmacniają naczynia krwionośne, wzmagają diurezę i odtruwanie, działają przeciwzapalnie, poprawiają krążenie mózgowe, obwodowe i wieńcowe.
Odwar z pędów lub kory: 1 łyżkę dość drobno zmielonych pędów lub kory zalać szklanką wody, gotować 5 minut, ostudzić i przecedzić. Pijemy 3 razy dziennie po pół szklanki do 6 miesięcy bez przerwy, następnie robimy przerwę 2 miesięczną i znów można powrócić do codziennego picia odwaru. Do barwienia i leczenia skóry głowy i włosów odwar gotować 20-30 minut aż stanie się ciemny. Mocny odwar z kory kasztanowca zabarwia włosy na brązowy kolor. Systematyczne płukanie skóry głowy takim odwarem nie dość, że zabarwi włosy na brązowo, to trwale wyleczy lupież, suchość, oraz wzmocni włosy i nada im wytrzymałość i sprężystość.
Okłady z odwaru: nasączoną gazę nakładać na chore miejsca (oczy też) na 30 minut 3-4 razy dziennie.
Intrakt z pędów lub kory : 100 g świeżo zmielonych pędów kasztanowca zalać 500 g gorącego wina lub wódki, odstawić na 10 dni, przefiltrować. Pijemy 2 razy dziennie po 5-10 ml na wódce lub 10-15 ml na winie. Zewnętrznie stosujemy do okładów i przemywania.
Takie preparaty z kory podziałają przeciwzapalnie, antyseptycznie, przeciwobrzękowo, przeciwbiegunkowo, żółciotwórczo i żółciopędnie, pobudzpobudzą apetyt, nałożone zewnętrznie odkażą rany i owrzodzenia, przyspieszą ich gojenie.
Intrakt z kwiatów: 100 g świeżych kwiatów zalewamy 500 g gorącego wina wytrawnego, pozostawiamy na kilkanaście dni, odcedzamy, intrakt pijemy 2x dziennie po 15 ml lub raz dziennie 40 ml.
Napar z kwiatów: 1 łyżka kwiatów na 1 szklankę wrzątku, pijemy 2 razy dziennie szklankę przez 4 tygodnie.
Preparaty z kwiatów (w/w intrakt i napar) są obfite we flawonoidy, zatem są przeciwzapalne, uzczelniają i wzmacniają naczynia krwionośne, wzmagają diurezę i odtruwanie, działają przeciwzapalnie, poprawiają krążenie mózgowe, obwodowe i wieńcowe.
Odwar z pędów lub kory: 1 łyżkę dość drobno zmielonych pędów lub kory zalać szklanką wody, gotować 5 minut, ostudzić i przecedzić. Pijemy 3 razy dziennie po pół szklanki do 6 miesięcy bez przerwy, następnie robimy przerwę 2 miesięczną i znów można powrócić do codziennego picia odwaru. Do barwienia i leczenia skóry głowy i włosów odwar gotować 20-30 minut aż stanie się ciemny. Mocny odwar z kory kasztanowca zabarwia włosy na brązowy kolor. Systematyczne płukanie skóry głowy takim odwarem nie dość, że zabarwi włosy na brązowo, to trwale wyleczy lupież, suchość, oraz wzmocni włosy i nada im wytrzymałość i sprężystość.
Okłady z odwaru: nasączoną gazę nakładać na chore miejsca (oczy też) na 30 minut 3-4 razy dziennie.
Intrakt z pędów lub kory : 100 g świeżo zmielonych pędów kasztanowca zalać 500 g gorącego wina lub wódki, odstawić na 10 dni, przefiltrować. Pijemy 2 razy dziennie po 5-10 ml na wódce lub 10-15 ml na winie. Zewnętrznie stosujemy do okładów i przemywania.
Takie preparaty z kory podziałają przeciwzapalnie, antyseptycznie, przeciwobrzękowo, przeciwbiegunkowo, żółciotwórczo i żółciopędnie, pobudzpobudzą apetyt, nałożone zewnętrznie odkażą rany i owrzodzenia, przyspieszą ich gojenie.
W aptekach znajduje się szereg kremów i maści z kaszatnowcem na żylaki, obrzęki, pajączki itd,