Jarzębina to królowa późnego lata i wczesnej jesieni. Swoje owoce rodzi od lipca do października. Gdy owoce mają kolor intensywnej czerwieni to znak, że nadszedł czas zbioru jarzębiny na przetwory: konfitury, nalewki, dżemy. Owoce jarzębiny mają dwukrotnie więcej karotenu, niż znana z jego zawartości marchew, są też bogatym źródłem witaminy C, co plasuje jarzębinę wśród pierwszorzędnych, naturalnych leków wspierających leczenie przeziębienia i grypy, chorób płuc i osłabienia. Jarzębina jest świetnym surowcem na domową nalewkę- jarzębinówka może być przechowywana latami, a im jest starsza, tym bardziej wytraca się jej gorzkawy posmak, który zastępuje słodycz.
UWAGA: Pamiętać należy, że surowe owoce nie nadają się do spożycia ze względu na zawartość toksycznego dla nas kwasu parasorbowego oraz gorzki posmak. Kwas powoduje nudności, biegunkę i wymioty, jednak przemrożenie przez minimum dobę, bądź poddanie owoców działaniu wysokiej temperatury zupełnie pozbawia owoce tego działania.

• 

• 

Zbiór:  kwiecień- kwiatostany, sierpień-październik – owoce
Co zbieramy: kwiatostany, owoce

Owoc jarzębiny zawiera:

• witaminę C,
• karoten,
• antocyjany – barwniki o właściwościach przeciwutleniających,
• kwasy organiczne,
• garbniki,
• flawonoidy,
• terpeny,
• cukry,
• witaminy: A, witaminy z grupy B- witamina B1, B2 i B3, witamina C, E i K
• sole mineralne: magnez, potas, sód, miedź,

Działanie i wskazania:

• przeziębienie, grypa,
• obniżona odporność,
• osłabienie,
• zaparcia, leniwość jelit, wzdęcia
• skąpomocz, infekcje nerek
• kamica nerkowa, stany zapalne nerek i wątroby,
• zaburzenia trawienia,

• 

PRZETWORY Z OWOCÓW JARZĘBINY: ( o przetworach i preparatach z roślin więcej TU):

Optymalnym momentem na zbiór owoców jarzębiny jest czas po pierwszych przymrozkach, bowiem niska temperatura sprawia, że owoce tracą trochę swojej goryczy. Jeśli zbierzemy jarzębinę wcześniej, wystarczy włożyć ją na minimum dobę do zamrażarki, by osiągnąć dokładnie ten sam efekt. Kwiaty jarzębu pospolitego zbieramy na przełomie maja i czerwca, suszymy tradycyjnie, jak napisałam w zakładce o przetworach roślinnych TU. Ich właściwości lecznicze, w porównaniu z owocami są nieco ograniczone, ale wpływają również na prawidłową pracę układu trawiennego, wspomagają funkcjonowanie nerek i wątroby oraz wzmacniają układ odpornościowy.

Syrop z jarzębiny:

• 1 kg świeżych owoców jarzębiny bez ogonków,
• 1 kg cukru trzcinowego,
• 1,5 l wody,

Owoce jarzębiny zamrozić, po upływie doby wyjąć z zamrażarki, zagotować z wodą do miękkości, rozgnieść, przetrzeć przez PLASTIKOWE sito, dodać cukier i starannie wymieszać. Całość gotować na małym ogniu aż syrop zgęstnieje. Przelać do małych wyparzonych słoiczków lub butelek gorący, odwrócić do góry dnem i zostawić do ostygnięcia.

Syrop jest doskonały podczas przeziębienia, grypy, infekcji z gorączką, działa napotnie, pomaga w bólach reumatycznych. Pić 1 łyżkę 3-4 razy dziennie w herbacie, napoju lub samodzielnie. Dzieciom podamy 1 łyżeczkę również 3-4 razy dziennie jak wyżej.

Konfitura z jarzębiny najprostsza:

• owoce jarzębiny i cukier w proporcji 1:1

Owoce oddzielamy od szypułek i oczyszczamy, wkładamy na dzień lub dłużej do zamrażarki. Do garnka o grubym dnie wkładamy jarzębinę i cukier w proporcji 1:1 i smażymy przez około 10 minut lub dłużej, jeśli chcemy, aby koraliki się rozpadły. Cukier możemy zastąpić miodem, ale wymaga to dłuższego smażenia i ewentualnej powtórki kolejnego dnia. Gdy konfitura osiągnie gęstą konsystencję, przekładamy ją do słoików i pasteryzujemy 20 minut.

Konfitura z jarzębiny i jabłek:

• 1 kg owoców jarzębiny
• 3 kwaśne jabłka
• 1 cytryna
• 1 kg cukru trzcinowego
• kieliszek 40 ml rumu lub koniaku ( wg upodobania)

Oczyszczoną jarzębinę umieszczamy w garnku, dodajemy odrobinę wody, sok z cytryny, podgrzewamy aż owoce zaczną się lekko rozpadać (ok 15 minut), dodajemy cukier, drobno pokrojone jabłka i smażymy tak długo, aż konfitura zacznie gęstnieć. Drugi raz podgrzewamy po kilku godzinach bądź następnego dnia aż do uzyskania pożądanej konsystencji. Po wyłączeniu konfitury, do gorącej jeszcze dodajemy kieliszek alkoholu i natychmiast przekładamy do wyparzonych słoiczków, zakręcamy i odwracamy wieczkami do dołu do ostygnięcia.

Taką konfiturę można zrobić z innymi owocami niż jabłka – z malinami, śliwkami….

Kompot z jarzębiny:

• 1 kg owoców jarzębiny
• 0,5 kg cukru trzcinowego
• 1 litr wody
• opcjonalnie dowolne owoce do smaku (maliny, śliwki,

Jarzębinę włożyć do zamrażarki na minimum dobę, przemrożoną włożyć do garnka i zagotować z wodą i cukrem koło 5 minut. Taki kompot nadaje się do pasteryzacji lub do spożycia na „już” 🙂

Jarzębiak, (przepis podstawowy):

• kilogram owoców jarzębiny
• sok z 1 cytryny
• 1/2 kg cukru
• litr wódki lub spirytusu rozcieńczonego do 65%

Owoce włożyć do zamrażarki na dobę, wysypać na blaszkę i podpiec w piekarniku. Przesypać do słoika, zasypać cukrem, dodać sok z cytryny, zalać alkoholem, solidnie wymieszać, zakręcić i odstawić na trzy tygodnie. Po tym czasie odcisnąć owoc, odcedzić , rozlać do butelek i pozostawić na przynajmniej pół roku.

Jarzębiak z głogiem i śliwkami:

• 4 szklanki owoców jarzębiny (przemrożone przez dobę w zamrażarce)
• garść rodzynek
• garść śliwek
• 8 daktyli
• 20g wysuszonych owoców głogu
• 2 szklanki wódki
• 2 szklanki spirytusu
• sok z 1 cytryny

Wszystko umieścić w słoju, zalać obydwoma alkoholami i odstawić na 2 miesiące, pamiętając, aby zawartość co 3-4 dni wstrząsnąć i wymieszać. Po dwóch miesiącach całość odsączyć i pozostawić na przynajmniej rok w butelkach lub w słoju. W dowolnym tym czasie, jeśli jest taka konieczność można odsączyć ponownie.

Jarzębina do mięs:

• 1/2 kg owoców jarzębiny
• 1/2 kg jabłek
• 2 łyżeczki startego, świeżego imbiru
• 2 ząbki czosnku
• 2 łyżki winnego octu
• 1 łyżeczka ostrej papryki
• 1 szklanka cukru
• 1 szklanka rodzynek
• szczypta soli

Jarzębinę oczyścić i przemrozić przez dobę. Jabłka kroimy dość drobno, 3/4 owoców wkładamy do garnka i smażymy z jarzębiną przez 1,5-2 godziny z cukrem i 1/2 szklanki wody. Przecieramy to przez sito starannie, dodajemy pozostałe owoce, imbir, paprykę, sól, ocet, czosnek, rodzynki i dusimy kolejne 25 minut mieszając aby nie przypalić. Przekładamy gorącą masę do słoików i odwracamy do góry dnem do wystudzenia.

źródła:
rozanski.li/4486/jarzab-pospolity-sorbus-aucuparia-l-w-praktycznej-gemmoterapii-i-floroterapii/
rozanski.li/989/jarzebina-sorbus-w-ziololecznictwie/
beszamel.se
lubelski.pl/sprawdzony-przepis-na-jarzebiak/

W. Jackowska – Syropy lecznicze