Kwiat dziewanny (Flos Verbasci) jest ziołem stosowanym w kaszlu mokrym – doskonale wzmaga sekrecję śluzu w drogach oddechowych, w przeziębieniu, grypie, chrypce, suchości gardła i w anginie, działa wirusostatycznie. W lecznictwie można zastosować całe ziele dziewanny,ma ono nawet silniejsze działanie niż sam kwiat. Wszystkie występujące dziko w Polsce dziewanny mają zastosowanie w lecznictwie: drobnokwiatowa, pospolita, wielkokwiatowa i kutnerowata. Dziewanna jest trudna do pomylenia – jest to wysoka, charakterystyczna roślina, która sięga dopasa,a niektóre gatunki przewyższają wzrost ludzi. spokojnie do pasa, a niektóre gatunki potrafią spokojnie przewyższyć wzrostem dorosłego człowieka. Rodzaj dziewanna obejmuje kilka gatunków i wszystkie pospolite w naszym kraju mają zastosowanie w ziołolecznictwie. . Kwiat dziewanny jest bezpieczny dla dzieci – można podawać go w ilości 2 szklanek naparu dziennie. Działa odśluzowująco, lekko przeciwgorączkowo, poprawia pracę wątroby. Mocnym naparem z dziewanny warto płukać jamę ustną w suchości oraz w stanach zapalnych. Świeży kwiat roztarty z oliwą lub olejem jako okład wyleczy wypryski na skórze oraz stłuczenia, sińce i krwiaki.
Przeciwwskaniem do stosowania dziewanny jest ciąża, karmienie piersią, uczulenie kontaktowe.

• 

Zbiór: lipiec/ sierpień
Co zbieramy: kwiaty, rzadziej całe ziele: górna część i liście, suszymy w temperaturze do 60^o C

Kwiat dziewanny zawiera:

• barwniki: krocetyna, ksantofil, karoten,
• śluzy,
• cukry,
• saponiny: verbaskosaponiny,
• glikozydy irydoidowe: aukubina, katalpol, speciozyd, flomoidozyd,
• glikozydy fenyloetanoidowe: werbaskozyd, arenariozyd, forsytozyd B, leukosceptozyd.
• flawonoidy: rotenon, hesperydyna, rutyna, luteolina, apigenina,
• olejek eteryczny,
• sole mineralne,
• kwasy organiczne: pochodne kw. cynamonowego, kwas kawowy, ferulowy, protokatechowy,
• witamina PP i witaminy z grupy B,
• sterole (beta-sitosterol, stigmasterol), digiprolakton

Działanie:

• wykrztuśne poprzez zwiększenie czynności wydzielniczej nabłonka dróg oddechowych, upłynnienie śluzowej wydzieliny,
• antybakteryjne,
• przeciwwirusowe (wirusostatyczne).
• przeciwzapalne,
• moczopędne,
• rozkurczowe,
• regulujące wypróżnienia.
• przeciwalergiczne,
• przeciwwysiękowe,
• żółciopędne (ziele),
• silnie odkażające (ziele),
• przeciwbólowe (ziele),
• przeciwgorączkowe (ziele),

Wskazania: 

• choroby układu oddechowego: suchy kaszel, mokry kaszel,
• katar,
• przeziębienie,
• grypa,
• chrypka,
• angina,
• zewnętrznie: okłady na siniaki,krwiaki, wypryski,

• 

PRZETWORY Z DZIEWANNY ( o przetworach i preparatach z roślin więcej TU):

Napar z dziewanny: 1 łyżkę ziela lub 2 łyżki kwiatów zalać 1 szklankąwrzątkulub wrzącego mleka – parzyć 20 minut, odcedzić. Pijemy 3-4 razy dziennie po szklance – napar mleczny można stosować u dzieci- 3-4 razy dziennie 100 ml mlecznego naparuz wraz z miodem.

Nalewka z dziewanny: pół szklanki suchego ziela lub 1 szklankę suchych kwiatów zalać 250 ml wódki, pozostawićna 7 dni, odfiltrować. Pijemy 3 razy dz po 15 ml w 100 ml mleka. Zewnętrznie stosujemy nalewkę rozcieńczoną wodą w stosunku 1:1 przy opryszcze, trądziku młodzieńczym, sączących ranach. Nalewkę moża też wcierać bezpośrednio w skórę w bólach kości i stawów.

Syrop z dziewanny:

• litr kwiatów dziewanny,
• litr wody,
• 1kg cukru,
• sok z 1 cytryny,

Kwiaty dziewanny zagotować, zostawić na dobę po czym odcedzić i odcisnąć, dodać cukier, cytrynę i zagotować. Syrop można zagęścić przez gotowanie około 2 godzin, można też od razu przelać go do wyparzonych buteleczek lub słoików, odwrócić do góry dnem i gotowe 😉
Syrop z dziewanny jest świetny na kaszel, chrypkę, ból gardła i anginę, działa wykrztuśnie, odśluzia, uspokaja. Dorośli piją 3-4 razy po łyżce, dzieci po łyżeczce.

Konfitura z kwiatów z dziewanny:

• 500 g kwiatów dziewanny,
• 500 g cukru,
• 800ml wody,
• 40g pektyny,

Kwiaty włożyć do rondla, dodać cukier, zalać wodą i gotować, aż trochę zgęstnieje, dodać pektynę i przekładać do wyparzonych słoiczków. Od razu odwrócić do góry dnem. 🙂
Dla ułatwienia zawsze można skorzystać z żelfixu 3:1- w nim już jest pektyna. Wtedy na 0,5 kg kwiatu, 0,5 l wody użyjemy 0,33 cukru i 1 paczkę żelfixu.

Oliwka z dziewanny:

• 3 garście kwiatów dziewanny
• 2 szklanki oliwy z oliwek lub oleju slonecznikowego,

3 garście świeżych kwiatów włożyć do słoja, zalać dwiema szklankami oliwy lub oleju, zakręcić i odstawić na dwa tygodnie w ciepłym miejscu. Co dwa dni wstrząsamy słojem, aby dobrze wymieszaćskładniki i aby zwiększyć ilość oddawanych substancji. Po upływie dwóch tygodni odcedzamy, przelewamy do butelek i odstawiamy w chłodne miejsce.
Oliwka nadaje się do okładów na trudno gojące się rany i owrzodzenia, siniaki, łagodzi podrażnienia skóry, zmiękcza przesuszoną skórę,przy katarze zaleca się smarowanie nosa oliwką od wewnątrz, dodana do kąpieli, relaksuje i łagodzi bóle i zmęczenie po wysiłku fizycznym, można posmarować nią bolące stawy. Oliwka może być składnikiem domowej roboty odżywki do włosów jasnych i składnikiem kremów.

Źródła:
Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe 2. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 241-242
http://wolniodnudy.pl/index.php/2017/09/04/kwiatowe-przetwory-konfitury
http://www.rozanski.ch/fitoterapia1.htm