Babka lancetowata (Plantago lanceolata) i babka szerokolistna (Plantago ovata) mają właściwości przeciwbakteryjne, sciągające, przeciwzapalne, antyseptyczne, przeciwkaszlowe, wykrztuśne, przeciwkrwotoczne, przeciwgorączkowe oraz przeciwrobacze. Wspomagają leczenie astmy, rozedmy, reumatyzmu i pomagają utrzymać właściwy poziom cukru we krwi. Odwar z korzenia babki stosowany jest w leczeniu biegunki, czerwonki, wrzodów układu pokarmowego, zespołu nadwrażliwości jelita grubego, krwotoków, hemoroidów, zapalenia pęcherza moczowego, kataru, kaszlu, astmy i kataru siennego. Obie babki rosną pospolicie, na łąkach, trawnikach, ugorach, skwerkach, tworząc charakterystyczne rozetki z liści, które są głównym surowcem leczniczym. Surowcem rzadziej jest też całe ziele oraz jeszcze rzadziej- korzeń. Z babki większej pozyskuje się też całe owoce z nasionami.

Liść babki to surowiec głównie stosowany w chorobach układu oddechowego – w kaszlu mokrym, czyli takim, gdzie odksztuszanie jest bardzo utrudnione. Śluzy nawilżają i powlekają drogi oddechowe łagodząc podrażnienie, osłaniają, natomiast irydoidy działają przeciwzapalnie. Śluzy powlekają też przewód pokarmowy, łagodzą przez to również dolegliwosci związane z chorobą wrzodową. Przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie i ściągająco zadziałają zawarte w babkach garbniki . Babka zwiększy szczelność naczyń krwionośnych i zadziała przeciwkrwotocznie. Jednak wiekszości osób babka w pierwszej kolejności skojarzy się z okładami na skaleczone miejsca, obmyty liść babki należy zmiąć lub lekko rozbić i taki przyłożyć na ranę. Bogactwo przeciwzapalnych, przeciwbakteryjnych i przeciwobrzękowych składników babki było jeszcze nie tak dawno pewniakiem jako opatrunek na ranę- pierwszego rzutu. 🙂 Dziś sprawdza się w okładach na trudno gojące się i sączące się rany, odleżyny i ropne wykwity.
Działanie lecznicze babki jest niejednokrotnie potwierdzone badaniami naukowymi, głównie wewnętrznie w nieżytach dróg oddechowych, zapalnych zmianach błony śluzowej jamy ustnej i gardła, a zewnętrznie w okładach na zapalne zmiany skóry.

Babka zwyczajna może zostać zastosowana jako składnik kosmetyków, które z powodzeniem wykonamy w domu. Ekstrakt z babki to źródło alantoiny i irydoidów, o silnym działaniu przeciwzapalnym, łagodzącym podrażnienia, przyspieszającym gojenie, to także źródło cukrów i śluzów, które zatrzymują wodę, a to stanowi o nawilżającym działaniu tego surowca. Ekstrakt z babki zawiera garbniki, które przyspieszają proces gojenia i zapobiegają zakażeniu rany lub podrażnionej skóry.  

• 

Zbiór:  czerwiec-wrzesień
Co zbieramy: głównie liście, rzadziej całe ziele, korzeń i owoce

Ziele, liść babek zawiera:

• irydoidowe glikozydy – aukubina, katalpol, asperulozyd,
• glikozydy fenyloetanoidowe: głównie werbaskozyd 
• flawonoidy: m.in. apigeninę, luteolinę
• sorbitol
• karoten,
• ksantofil
• garbniki,
• alkaloidy
• witaminę C, K, z grupy B,
• mannitol,
• kwasy organiczne: cytrynowy, krzemowy, oleanolowy,
• polisacharydy,
• pektyny,
• enzymy proteolityczne,
• sole mineralne: cynku, krzemu, molibdenu, potasu, żelaza, miedzi, magnezu, manganu, sodu, boru, glinu, wapnia, fosforu,
• cholinę

Owoce z nasionami zawierają:

• olej tłusty
• śluzy
• cukrowiec – planteozę
• białka aleuronowe,

Działanie: 

• przeciwzapalne,
• antyseptyczne,
• moczopędne,
• wykrztuśne,
• osłaniające,
• przeciwkaszlowe,
• przeciwwrzodowe,
• regulujące przemianę materii, trawienie
• hepatoprotekcyne,
• przyśpieszające gojenie ran i tworzenie ziarniny,
• przeciwobrzękowe,

Wskazania: 

• kaszel z trudnością w odksztuszaniu (mokry)
• zapalenie gardła, krtani, jamy ustnej,
• przeziębienie, grypa,
• choroba wrzodowa, zapalenie żołądka,
• stany zapalne dwunastnicy i jelit,
• zaburzenia trawienia, bóle brzucha, biegunka,
• kamica moczowa, stany zapalne nerek i dróg moczowych,
• krwiomocz,
• osłabienie,

Zewnętrzne okłady: 

• zapalenie powiek i spojówek,
• rany, oparzenia, owrzodzene, czyraki,
• głębokie zylaki,
• hemoroidy,
• ukąszenia owadów (świeży, zmiażdżony liść),
• przetłuszczające się włosy (napar z całego ziela lub liści), łojotok, łupież,
• smarowanie skóry trądzikowej

• 

PRZETWORY Z BABKI ( o przetworach i preparatach z roślin więcej TU):

Bezpośrednio do okładów: oczyszczony liść zmiąć lub lekko rozbic aby liśc lekko puścił sok- takim listkiem okładamy rany, swędzące miejsca, zaczerwienienia.

Napar z liści: 1 łyżkę suszu na szklankę: 4 razy dziennie po szklance w kaszlu, przeziębieniu, grypie, można podawać niemowlętom, napar stosujemy też do płukanek, wcierek, maseczek, okładów na rany, do nasiadówek, do okładów na oczy w zapaleniu spojówek.

Odwar z korzeni: 4 łyżki suszu gotować w 300 ml wody przez 5 minut, pić co 2-3 godziny po 50 ml w kaszlu, chorobaach żółądka i przewodu pokarmowego, gardła, oskrzeli i płuc, ostrych biegunkach, można podawać dzieciom i niemowlętom, odwar nadaje się do przemywania ran, nasiadówek w hemoroidach i żylakach, a także do okładów skóry i oczu.

Odwar z owoców: przygotować i stosowac jak odwar z korzeni.

Alkoholowy wyciąg z babki (intrakt): 100g swieżych, rozdrobnionych liści babki zalewany 500 g wódki. Pozostawiamy na 20 dni, odcedzamy i koniecznie przyechowujemy w ciemnym pojemniku (irydoidy są bardzo wrażliwe na światło).
Jeśli obawiasz się, że alkohol podrażni skórę, odparuj alkohol, to co „dobre” zostanie w naczyniu 🙂
Stosować jako środek wzmacniający 2 razy dziennie po 10 ml, w chorobach – 3-4 razy dziennie po 5 ml, do przemywań i pędzlowań chorych miejscoraz jako płukanka: 15 ml płynu na 150 ml wody

Syrop z babki 1 (NAJPROSTSZY):

• 10 garści liści z babki
• 2-3 szklanki wody,
• 1 kg cukru,

Liście babki rozdrobnić – blenderem, mikserem, zemleć w maszynce do mięsa lub bardzo drobno posiekać i np trochę rozbić tłuczkiem, przełożyc do garnka, zalać wodą na tyle, aby przykryć liście i dodać cukier. Wymieszać i gotować tak długo, aż syrop zgęstnieje ( będzie lał sie niteczką. Gorący przełożyć do słoiczków lub butelek, odwrócić do góry dnem i gotowe 🙂

Syrop z babki 2:

• 100 ml świeżego soku (z wyciskarki lub sokowirówki) z ziela babki lub odwar z korzeni,
• miód naturalny – 100 ml
• 100g cukru,
• sok z jednej cytryny
• goździki, cynamon- opcjonalnie,

Całość zmieszać na ciepło, przechowywać w chłodnym miejscu. Pić w kaszlu i infekcjach po łyżce 4 razy dziennie 🙂 .
Jeśli niemamy ani sokowirówki, ani wyciskarki, trzeba zrobić po prostu napar z podanych ilości – czyli zagotować, zostawić do wystudzenia najlepiej na 12 godzin, odcedzić, dodać cukier i sok z cytryny, zagotować, gorący przelać do wyparzonych słoiczków lub butelek,odwrócić do góry dnem i gotowe 😉 .

Syrop z babki 3:

• szklanka liści babki
• 6 szklanek wody
• 1/2 litra miodu,
• 1 łyżeczka cynamonu,
• 1 łyżeczka kardamonu,
• 3 goździki,
• 4 łyżki octu jabłkowego albo soku z cytryny

Liscie babki umyć, wrzucić do garnka,zalać wodą,zagotować. Zostawić na około godzinę. Odcedzić, dodać pozostałe składniki, zagotować, a gorący syrop przelać do wyparzonych słoików lub butelek. Gotowe 🙂
Syrop można pić w chorobie, albo jako dodatek do herbaty co podniesie nam odporność.

Maść z babki:

• alkoholowy wyciąg z babki 15 ml
• gliceryna lub inne tłuste podłoże (np. maść linomag) 15 ml

Składniki wymieszać na ciepło. Stosować na podrażnioną skórę, do skóry wrażliwej, do smarowania ust.

Babka w kuchni.
Młode, posiekane liście babki z powodzeniem można dodać na surowo do sałatki, surówki, wtedy lepiej wybrać babkę lancetowatą, zwyczajna bywa dość twarda.
Babkę można też przyrządzić jak szpinak :), z cebulką, czosneczkiem, śmietanką….. Tu gorąco polecam „Dziką kuchnię” Łukasza Łuczaja- ja testuję, próbuję, warto!

źródła:

http://www.rozanski.ch/fitoterapia1.htm
https://rozanski.li/863/plantago-lanceolata-linne-babka-lancetowata-w-xix-wieku/
https://rozanski.li/853/babka-lancetowata-plantago-lanceolata-l-wg-wsplczesnych-badan/