Aronia czarna

Aronia czarna (Aronia melanocarpa) to krzew, którego surowcem zielarskim jest owoc.
Większość czynnych związków aronii ma właściwości przeciwutleniające (bioflawonoidy), które chronią komórki przed stresem oksydacyjnym, wspomagają naturalne siły obronne organizmu, przez co opóźniają procesy starzenia się i stymulują procesy naprawcze w komórkach. Aronia zawiera antocyjany, fenolokwasy (kawowy, chlorogenowy), pektyny, garbniki, sporą ilość witaminy C, witaminy: B2, B3, B9, czyli kwas foliowy, sole mineralne: magnez, potas, fosfor, żelazo, wapń oraz mikroelementy: molibden, miedź, jod i mangan.
Bioflawonoidy, wśród których najliczniejsze są antocyjany, flowonoidy- w tym kwercetyna i rutyna, katechiny i leukocyjany , są jednocześnie barwnikami, które nadają owocom granatowy kolor. Antocyjany i flawonoidy aroniowe zapobiegają angiopatii wywołanej nadciśnieniem, poprawiają krążenie oczne, wieńcowe i krążenie w kończynach, działają antyagregacyjnie (przeciwzakrzepowo), wzmacniają i uszczelniają nabłonki naczyń krwionośnych, łagodzą objawy alergii i wielu chorób autoimmunologicznych.
Pektyny mają właściwości prebiotyczne i ochronne na nabłonek jelit i żołądka, zastosowane miejscowo zadziałają przeciwwysiękowo i zahamują drobne krwawienia.
Kwas chlorogenowy i kawowy mają właściwości ochronne na trzustkę, wątrobę i nerki, wzmagają regeneracje komorek wątroby, mają działanie antybakteryjne i żółciopędne, hamują rozwój bakterii nawet opornych na silne antybiotyki: bacytracynę, neomycynę i polimiksynę . Pektyny, antocyjany i flawonoidy oraz fenolokwasy zawarte w aronii obniżają ciśnienie krwi przez spazmolityczny wpływ na mięśnie gładkie i zwiększenie diurezy, wpływają przeciwmiażdżycowo i moczopędnie, odtruwają organizm.
Rozgniecione owoce aronii stosowano w medycynie ludowej jako środek w leczeniu oparzeń i trudno gojących sie ran. Sok aroniowy pobudza procesy krwiotwórcze.

Zbiór: koniec sierpnia – początek września
Co zbieramy: dojrzałe owoce

Owoc aronii zawiera:

  • bioflawonoidy 1200-5000 mg% : antocyjany, flowonoidy: kwercetyna i rutyna, katechiny, leukocyjany,
  • fenolokwasy 0,7-1,3% : kawowy, chlorogenowy, neochlorogenowy,
  • pektyny 0,6-0,75% ,
  • garbniki,
  • cukry ok. 10%,
  • witaminy C, witaminy: B2, B3, B9, czyli kwas foliowy,
  • sole mineralne: magnez, potas, fosfor, żelazo 12 mg/100 ml soku, wapń, molibden, miedź, jod 0,0064 mg/100 ml soku, mangan.

Wskazania:

  • przeziębienie, grypa,
  • infekcje bakteryjne i wirusowe,
  • zespół jelita drażliwego,
  • obniżona odporność,
  • choroby autoimmunologiczne, reumatyzm, bóle stawow,
  • terapie odtruwajace,
  • poprawa krążenia w małych naczyniach: mózgowych, kończyn. naczyń oka, wieńcowych,
  • ochrona trzustki, nerek, ochrona i regeneracja wątroby,
  • łagodne nadciśnienie,
  • anemia,
  • trudnogojące się rany (okłady z rozgniecionych owoców),

PRZETWORY Z ARONII

Owoce aronii są z natury bardzo cierpkie- z powodu obecnych w niej garbników, co raczej przeszkadza niż pomaga, dlatego aronię na wino, nalewkę czy inną formę na surowo należy przemrozić – przed obróbką warto ją włozyc do zamrażalnika na 2 dni. Do przetworów również polecam przemrożenie, konfitury i soki nie są wtedy nieznośnie cierpkie.

Mrożona aronia:
Aronię warto zamrozić – traci cierpkość, a w rozmrożonej formie nadaje sie do dalszej obróbki bez utraty walorów smakowych. Układam ją w zamrażarce cienkimi warstwami, a po kilku godzinach przesypuję do większego pojemnika – owoce się wtedy nie sklejają 🙂

Sok z aronii:
Sok aroniowy, najprościej i najszybciej uzyskamy z sokownika. Będzie on esencjonalny, wartościowy, o pięknej, niemal czarnej barwie. Doprawiamy go wg uznania cytryną, cynamonem, wanilią, jak kto lubi 🙂
Jeśli nie posiadamy sokownika, zróbmy go inaczej, ilośc cukru jest naszą wolą, jak kto lubi! Tu podaję proporcję na sok do rozcieńczania.

  • 2 kg owoców aronii (warto przemrozić)
  • kg cukru,
  • litr wody,
  • 2 cytryny,
  • 20 liści aronii (opcjonalnie),

Przemrożone, umyte owoce wrzucamy do garnka, dodajemy liście, zalewamy wodą i zagotowujemy. Na małym ogniu utrzymujemy wrzenie przez 40 minut, po czym odstawiamy do ostudzenia. Im dłużej postoi, tym lepiej- nawet 12 godzin, aronia puści więcej soku. Odcedzamy i odciskamy owoce (wytłoki można wysuszyć – do herbaty idealne), a do odcedzonego soku dosypujemy cukier i sok z cytryny. Mieszając zagotowujemy, a gdy cały cukier się rozpuści przelewamy do wyparzonych butelek lub słoiczków, odwracamy do góry dnem i gotowe 🙂
Soku używamy do herbaty, rozcieńczamy z wodą i spożywamy jako napój, dodajemy do piwa, drinków, naleśników, deserów, polewamy owsiankę, jogurty, robimy z niego galaretkę… 🙂

Dżem z aronii:

1kg owoców aronii
0,5 kg cukru,
poł szklanki wody,

Po wymrożeniu (12h w zamrażarce) oczyszczeniu, umyciu, owoce zasypujemy cukrem, krótko podgrzewamy, zalewamy połową szklanki wody i gotujemy aż do zgęstnienia, a następnie przekładamy do wyparzonych słoiczków, odwracamy do góry dnem i odstawiamy do wystygnięcia.

Nalewka z aronii:
1,5 kg owoców aronii,
pół kg cukru,
kawalek 2 cm świeżego imbiru,
laska wanilii (niekoniecznie, ale warto),
1 l wódki

Przemrożone owoce myjemy i osuszamy, przesypujemy do słoja wraz z całą resztą przypraw i cukrem. Zalewamy 1 l wódki i odstawiamy w ciemne, ciepłe miejsce na 4 tygodnie. Po tym czasie nalewkę przecedzamy i przelewamy do butelek. Pozostawiamy w chłodnym miejscu na około pół roku.

Wino z aronii:

Na 5 l wina dodaję:

  • 2 kg przemrożonych owoców aronii,
  • 2 kg jabłek,
  • 2 l wody,
  • 1,5 kg cukru,
  • drożdże winiarskie,

Owoce aronii i starte na dużych oczkach lub wycisnięty sok z jacbłek umieszczamy w balonie, zalewamy ostudzonym syropem cukrowym sporządzonym z wody i 1 kg cukru rozpuszczonego w wodzie na gorąco. Po wystdzeniu całości dodajemy drożdże winiarskie w ilości wg przepisu na paczce drożdzy. Ważne, aby drożdże kupować suszone, nie płynne, bowiem nie znamy czasu, jaki leżą w sklepie a tym samym nie wiemy jaka jest ich zywotność. Po tygodniu dodajemy kolejne 0,5 kg cukru rozpuszczonego w małej ilości wody lub w odciągniętym nastawie. Po miesiącu odcedzamy owoce od płynu, owoce wyrzucamy a płyn wg uznania dosładzamy i pozostawiamy na około 4 kolejne miesiące w baniaku.

Konfitura z aronii:
Konfitura jest bardzo słodka, nie należy jej smażyć za długo.

1 kg owoców aronii,
1 kg cukru,
1 szklanka wody,

Z wody i cukru sporządzamy syrop cukrowy i w nim gotujemy aronię po 20-30 minut aż trzykrotnie. Jak zgęstnieje, przekładamy do gorących słoiczków, odwracamy do góry dnem i gotowe 🙂

źródła:

https://rozanski.li/1900/aronia-w-fitoterapii/
M. Naruszewicz, I. Laniewska, B. Milo, M. Dluzniewski. Tu-W27:7 Combination therapy of statin with flavonoids-rich extract from chokeberry fruits enhanced reduction in CAD risk markers in patients after MI. „Atherosclerosis Supplements”.
B. Tokarska-Guzik, Z. Dajdok, M. Zając, A. Zając, A. Urbisz, W. Danielewicz: Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych. Warszawa: Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, 2012.

3 myśli w temacie “Aronia czarna

    1. Agnieszka Autor wpisu

      Można. W zasadzie przeciwwskazaniem, a bardziej powodem do ostrożności jest choroba wrzodowa żołądka, stany zapalne żołądka i dwunastnicy.;)

      Odpowiedz

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *